بای پس معده چیست؟

عمل جراحی بای پس معده به منظور کاهش وزن انجام می گیرد. این عمل باعث این می شود که میزان غذای مصرفی کم یا جذب مواد مغذی محدود بشود. تمامی جراحی های کاهش وزن و از جمله بای پس معده زمانی انجام می گیرد که فرد با ورزش و رژیم غذایی به وزن مطلوب نرسیده یا فرد به علت وزن بالا با مشکل جدی سلامتی روبه رو شده باشد. ما در مقاله ی زیر به بررسی این موضوع که عمل جراحی بای پس معده چیست و چه عوارضی را به دنبال دارد می پردازیم.

در این مقاله بخش های زیر را مطالعه خواهید نمود:

1. عمل جراحی بای پس معده چگونه انجام می شود؟
2. چرا عمل بای پس معده انجام می شود؟
3. مراحل عمل جراحی بای پس معده
4. پیش از جراحی بای پس معده چه کارهایی را باید انجام داد؟
5. عمل جراحی بای پس معده برای چه افرادی مناسب است؟
6. خطرات عمل جراحی بای پس معده
7.  عوارض تغذیه ای عمل بای پس معده
8. تغییرات لازم در شیوه ی زندگی بعد از عمل بای پس معده

عمل جراحی بای پس معده چگونه انجام می شود؟

عمل جراحی بای پس معده در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. این عمل به دو روش زیر انجام می شود:

• لاپاراسکوپی: در این روش جراح چند برش کوچک را روی شکم ایجاد می کند، سپس از این برش ها، دوربین کوچکی را به نام لاپاراسکوپ به داخل شکم می فرستد. این دوربین به یک صفحه ی نمایشی در اتاق عمل وصل بوده و به جراح این اجازه را می دهد که درون شکم را در هنگام جراحی ببیند. جراحی از طریق لاپاراسکوپی از 2 تا 4 ساعت به طول می انجامد.
• باز: در جراحی باز، پزشک به روی شکم برش بزرگی را ایجاد کرده، سپس جراحی خود را از طریق این برش، روی روده ی کوچک و معده انجام می دهد.

مزایای لاپاراسکوپی نسبت به جراحی باز

برخی مزایای لاپاراسکوپی نسبت به جراحی باز عبارتست از:

• درد کمتر
• زخم های کوچک تر
• خطر پایین تر عفونت یا فتق
• دوره بهبودی سریع تر
• زمان بستری کمتر

چرا عمل بای پس معده انجام می شود؟

عمل جراحی بای پس معده علاوه برکاهش وزن، خطر ابتلا به بیماری های زیر را کاهش می دهد:

• فشار خون بالا
• دیابت نوع 2
• سکته ی مغزی
• بیماری های قلبی
• آپنه ی خواب مزمن

مراحل عمل جراحی بای پس معده چیست

این عمل در 2 مرحله انجام می گیرد. این دو مرحله عبارتند از:

• در این مرحله ابتدا معده شما را کوچک می کنند. به این صورت که جراح با کمک بست هایی معده ی شما را به دو بخش تقسیم می کنند. بخش بزرگ تر بالایی و بخش کوچک تر پایینی. به بخش بزرگ تر بالایی، معده کیسه می گویند. این قسمت اندازه ی گردو بوده و از این پس غذای خورده شده ی شما به آن وارد می گردد. این بخش تنها می تواند 28 گرم غذا را در خودش نگه دارد. دقیقا به همین علت است که بعد از عمل شما غذای کمتری می خورید و زودتر وزن از دست می دهید.
• مرحله ی بعدی بای پس کردن می باشد. در این مرحله پزشک بخشی از روده کوچک بیمار را به یک سوراخی که در کیسه ساخته است، متصل می نماید. در نتیجه شما با این جراحی، کالری کمتری را جذب خواهید کرد.

پیش از جراحی بای پس معده چه کارهایی را باید انجام داد؟

جراح از شما می خواهد که پیش از عمل جراحی بای پس معده کارهای زیر را انجام بدهید:

•  آزمایش چکاپ کامل
• سونوگرافی کیسه صفرا
• مشاوره تغذیه
• در کلاس های آموزشی شرکت کنید.کلاس های آموزشی به شما یاد می دهند که در هنگام جراحی چه اتفاقاتی می افتد. بعد از عمل چه انتظاراتی را از خودتان باید داشته باشید و چه مشکلات و خطراتی بعد از عمل، در انتظار شماست.
• شاید نیاز به یک مشاور داشته باشید تا بتوانید از نظر روحی آمادگی لازم را پیدا کنید. پزشکتان به شما توصیه می کند که نزد یک مشاور بروید.

باید از چند هفته قبل از عمل سیگار کشیدن را متوقف نمایید. بعد از جراحی هم نباید سیگار کشیدن را شروع نمایید. چرا که این کار باعث می شود روند بهبود کند شده و مشکلات افزایش یابد.

در یک هفته پیش از عمل باید کارهای زیر را انجام دهید:

• منزل خود را برای بعد از عمل آماده نمایید.
• ممکن است که پزشک به شما توصیه نماید که مصرف داروهای ایبوپروفن، ویتامینE، آسپیرین، وارفارین و بعضی داروهای دیگر را متوقف سازید.

عمل جراحی بای پس معده برای چه افرادی مناسب است؟

عمل جراحی بای پس معده برای افرادی مناسب است که:

• فرد دچار مشکلات سلامتی از جمله فشار خون بالا، آپنه ی خواب یا دیابت نوع 2 باشد.
• شاخص توده ی بدنی فرد از 35 تا 39.9 (چاق) باشد.
• شاخص توده ی بدنی فرد از 40 به بالا باشد. (چاقی شدید)

گفتنی است که عمل جراحی بای پس معده برای همه ی افرادی که اضافه وزن دارند مناسب نیست. پزشک باید مراحل مختلف پزشکی را انجام بدهد تا ببیند که شما به جراحی نیاز دارید یا خیر.

خطرات عمل جراحی بای پس معده چیست

عمل جراحی بای پس معده عمل سنگینی بوده و احتمالا خطرات زیادی را برای شما به دنبال دارد. این خطرات عبارتند از:

• سوزش معده، زخم معده، ورم معده
• زخم درونی شکم که می تواند باعث انسداد روده گردد.
• حالت تهوع و استفراغ
• مشکلات ریوی
• عفونت
• خونریزی بیشتر از اندازه

خطرات طولانی مدت مرتبط با  عمل جراحی بای پس معده عبارت است از:

• فتق
• سنگ صفری
• قند خون پایین
• سندروم داپینگ
• انسداد روده
• سوء تغذیه
• استفراغ
• در برخی موارد مرگ

انسداد روده

در انسداد روده، شخص به دردهای شکمی دچار می شود. برای بهبود شما باید از رزیم متخصص خود استفاده نمایید. تمامی دستورات پزشکتان را رعایت نمایید تا بهبودی سریع تر اتفاق بیافتد.

سندروم داپینگ

سندروم داپینگ معمولا 20 دقیقه پس از غذا خوردن اتفاق می افتد و باعث تهوع و گرفتگی می شود. دلیل آن هم ورود چربی غذا به روده هاست که باعث گشادی روده و همچنین اسهال و درد می شود. این اتفاق زمانی می افتد که شما چربی و شیرینی زیادی را مصرف نمایید. استفاده از غذاهای سالم و همچنین تغییر رژیم غذایی در بهبود آن کمک شایانی می کند.

سوء تغذیه

چون بدن شما نمی تواند همه ی مواد غذایی را جذب کند، بنابر این سیستم دفاعی بدنتان ضعیف شده و در مقابل عفونت ها آسیب پذیرتر خواهد بود.

 عوارض تغذیه ای عمل بای پس معده

بعد از عمل بای پس معده، جذب مواد مغذی زیر با مشکل مواجه می شود:

• ویتامین ب12
• فولات
• آهن
• ویتامین D
• کلسیم

متخصصان تغذیه مصرف روزانه ی مولتی ویتامین به همراه سایر مکمل ها را جهت پیشگیری از این کمبودها توصیه می کنند.

رژیم غذایی مناسب پس از عمل جراحی بای پس معده چیست 

تا 2 روز پس از عمل جراحی بای پس معده به شما اجازه ی غذاخوردن داده نمی شود. چرا که باید سیستم گوارش و معده ی شما التیام پیدا کند. سپس باید تا 12 هفته از یک رژیم خاص پیروی نمایید. این رژیم با مایعات شروع می شود و به مرور به آن غذاهای نرم و خرد شده اضافه می شود. سپس شما بعد از این 12 هفته به خوردن غذاهای عادی برمی گردید.

پس از عمل بای پس معده شما با محدودیت های زیادی در خوردن روبه رو می شوید. این محدودیت ها می تواند در آنچه که می خورید و همچنین مقدار چیزی که می خورید باشد.

در ماه های اول بعد از جراحی بایستی مرتبا تحت نظر باشید تا برای شما مشکلی پیش نیاید.

ممکن است در 3 تا 6 ماه پس از عمل به علت واکنش بدنتان نسبت به جراحی مشکلات زیر را تجربه نمایید:

• احساس سرما
• احساس خستگی
• خشکی پوست
• بدن درد
• تغییرات رفتاری
• ریزش مو

تغییرات لازم در شیوه ی زندگی بعد از عمل بای پس معده

بعضی افراد با گذشت زمان، علی رغم عمل جراحی بای پس معده، وزن اضافه پیدا می کنند. بعضی به جای خوراکی های سالم، به خوراکی های شیرین یا غذاهای چرب و پر کالری روی می آورند.

حتی ممکن است خود بدن بعد از عمل دستخوش تغییراتی بشود که مستعد اضافه وزن گردد. مثلا ممکن است که دستگاه گوارش شما کالری بیشتری را جذب کند یا این که ممکن است سایز معده ی جراحی شده ی شما با گذشت زمان افزایش یابد.

بنابراین برای ثابت نگه داشتن وزن خود لازم است اقدامات زیر را انجام دهید:

• وعده های غذایی کوچک مصرف نمایید. این مقادیر کم را به آرامی بخورید و به خوبی هم آن را بجوید. همچنین پروتئین زیادی مصرف نمایید.
• حساب مقدار غذایی را که می خورید داشته باشید. تغذیه خیلی مهم است. مکمل هایی را که پزشک برای شما تجویز کرده مصرف نمایید تا به سوء تغذیه دچار نشوید.
• به صورت روزانه و منظم ورزش داشته باشید. ورزش بهترین راهی است که برای پیشگیری از افزایش وزن توصیه می شود.